POUR UNE MEILLEURE EXPÉRIENCE
VEUILLEZ TOURNER VOTRE APPAREIL VERTICALEMENT

“LES ANIMAUX ET LEURS HOMMES”.
NIKI PAPATHEOCHARI PARLE DE SON ÉTUDE,
SUR LA COLLECTION DE PAUL ÉLUARD

Το βιβλίο της Νίκης Παπαθεοχάρη «Tα Ζώα και οι άνθρωποί τους/ Les Animaux et leurs Hommes» (εκδ. Tegos) είναι ένα βιβλίο δίγλωσσο – έρευνα στην ομώνυμη ποιητική συλλογή του Πoλ Ελυάρ. Με αφορμή την παρουσίασή της στο Γαλλικό Ινστιτούτο (30/4) μιλήσαμε με την Ν.Π. (φιλόλογος Σύγχρονης Γαλλικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου της Σορβόνης Paris IV με εξειδίκευση στη Λατινική λογοτεχνία) για ποίηση αλλά και για… ζώα.

ΠΟΤΕ ΗΤΑΝ Η ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΕΛΥΑΡ;

Ήταν κάπως αργά. Πρωτοετής φοιτήτρια, όταν κάποιος καθηγητής ξεδίπλωσε μια θεματική γύρω από φιλέλληνες ποιητές. Στην αναφορά του στον Ελυάρ, έμεινα σε δύο φράσεις «Βασιλιά λαέ» και «Το ψωμί όμοιο με τους θεούς». Μου προκάλεσε μια προσήλωση και μια εσωτερική παρακίνηση να ψάξω τους κωδικούς του. Δύσκολα χρόνια με χούντα, εγώ με ακαθόριστα υπαρξιακά προβλήματα, κάτω από την υιοθετημένη υποβολή του Νίτσε «Το μέτρο της αξίας σου, είναι η σκληρότητα στον εαυτό σου». Χαμένη στις δύσκολες σελίδες του Φρόιντ, βρίσκω στα βιαστικά τον Ελυάρ στο «Να ειπωθούν όλα». Στάθηκα στο στίχο «Τη δικαιοσύνη όρθια την εξουσία καλά φυτεμένη». Αεροσυνοδός στην Ολυμπιακή, σπουδάζοντας ταυτόχρονα σε τέσσερις σχολές, χωρίς τότε την ευκολία του Internet, μου έταξα πως θα επανέλθω στον Πολ Ελυάρ για σοβαρή μελέτη. Αυτό έγινε αρκετά αργότερα στο πανεπιστήμιο της Σορβόννης.

ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΛΕΜΕ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΕΝΑΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΣ;

Το «αγαπημένος ποιητής», έχει ασφαλώς υποκειμενικά διαβατήρια. Ο δικός μου σεβασμός και η δική μου ασύνορη εκτίμηση είναι για τον ανθρωπιστή, τον φιλέλληνα με την εγκάρδια συμμετοχή του στο δικό μας εμφύλιο πόλεμο ‒όχι βάζοντας στο πέτο το «je suis Grec»‒, για τον ποιητή που μαζί του νιώθω το άδικο με θυμό, τη διάχυτη μελαγχολία, την αισιοδοξία, την παιδικότητα, την αθωότητα, το «droit aux caresses» (δικαίωμα στο χάδι), που στο ίδιο θέμα αναφέρομαι κι εγώ στο δικό μου ποίημα «Soliloque» (Εσωτερικός μονόλογος). Συγγενεύω μαζί του στην καταδίκη της υποκρισίας με τη σκηνική μου δημιουργία «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων» του υπερρεαλιστή παραμυθά Λουί Καρόλ. Και μεγάλη η επιρροή του στα τρία άλλα επίσης έργα μου «Οικουμενική συνύπαρξη», «Το Ασήμαντο» και «Το Φωτόδεντρο».